İçeriğe geçmek için "Enter"a basın

Dünya’nın Yerçekimi ve Yörüngesi

Ay’ın Dünya’nın etrafında dönmesini sağlayan nedir? Neden düz bir çizgide ilerlemiyor? Daha küçük bir nesneyi çok daha büyük bir nesnenin yörüngesinde tutan nedir? Nesneleri yörüngede tutan şeyin yerçekimi kuvveti olduğunu ilk fark eden Newton’du. Düşen bir elmayı yere çeken aynı kuvvet.

Newton’un hareket yasaları

Bir dağın tepesinden yatay olarak bir top mermisi fırlattığınızı hayal edin. Dünya’ya doğru düşerken kavisli bir yol izler. Yeterince hızlı ateşlerseniz, aslında Dünya’nın eğriliğini takip edebilir ve “yörüngeye” gidebilir. Dünya atmosferinin üzerinde, yani uzayda olacak kadar yüksek olmadıkça, hava direnci elbette onu yavaşlatırdı.

newton hareket yasaları
Image via: NASA

Isaac Newton (1643-1727), optik ve hareket yasaları konusundaki çalışmaları da dahil olmak üzere birçok şeyle ünlüdür. Astronomi alanındaki en büyük başarısı, evrensel yerçekimi yasasıydı.

Evrendeki tüm cisimler birbirlerini kütlelerinin çarpımı ile doğru orantılı ve uzaklıklarının karesi ile ters orantılı bir kuvvetle çekerler.

Yani bir gezegene etki eden Güneş’ten kaynaklanan yerçekimi kuvveti, gezegenin kütlesi ile orantılıdır. Ayrıca, bir gezegenin yerçekimi alanı kuvveti, kütlesiyle orantılıdır. Bir gezegenden uzaklaştıkça yerçekimi zayıflar. Mesafe iki katına çıktığında 1/r2 ile değiştiği için alan gücü 4 kat azalacaktır.

Aşağıdaki grafik, Dünya’dan uzaklaştıkça Dünya’nın yerçekiminin nasıl azaldığını göstermektedir.

dünyanın yerçekimi
Image via: NASA

Dünya yüzeyinde yerçekimi yaklaşık 10 N/kg’dır. Bu mesafenin iki katında, 2r mesafesinde, alan 2,5 N/kg, yani yüzeydekinin dörtte biri. 3r’de dokuzuncu vb.

G (büyük “G”) Newton’un Evrensel Yerçekimi Sabitidir. Değeri 6.67 x 10-11 Nm2/kg2’dir.

*** Bu makale İngilizce aslından Türkçe’ye çevrilmiştir. Çeviriden kaynaklanan dilbilgisi hataları için üzgünüz.

Kaynak: https://nineplanets.org/questions/earths-gravity-and-orbit/

Bir yorum

  1. tugba tugba 20 Mayıs 2023

    ödev araştırmama yardımcı oldu. teşekkürler

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir